Tajne kable wojskowe

Zapewne niewiele osób wie, że podczas budowy jednego z bloków osiedla Teatralnego, w roku 1952 doszło do powstania na placu budowy długiej na 20 m skarpy. Było to spowodowane intensywnymi, wielodniowymi deszczami mającymi miejsce w tym czasie. Na dnie 4-metrowego obrywu zawisła ciężka, wielootworowa kanalizacja teletechniczna zbudowana z kręgów betonowych o średnicy około 60 cm, prowadząca tajne kable wojskowe łączące sztaby w Moskwie, Wiedniu i Berlinie. Jak podaje Pan Maciej Miezian miejsce obrywu znajduje się pomiędzy Kinem Świt a Jubilatką (blok 11). Samo zdarzenie opisuje w swojej książce/wspomnieniach Tadeusz Binek, czyli jeden z wielkich budowniczych Nowej Huty:

06_kable
Mapka poglądowa z zaznaczonym domniemanym miejscem obrywu (Google earth)

Drugie niezapomniane zdarzenie dotyczy budowy sąsiedniego biurowca. W trakcie kończenia fundamentów budynku rozpadały się kilkudniowe deszcze i na odcinku kilkunastu metrów obsunęła się stroma skarpa ziemi od strony pobliskiej ulicy. Nad 4-metrowym wykopem zawisła ciężka wielootworowa kanalizacja teletechniczna.
Ściągnięto mię w nocy z mieszkania. Na budowie byli już kpt. Fryc z oddziałem strażaków i samochodami pożarniczymi oraz kierownik Hayto, kompletujący brygadę cieśli i kopaczy z narzędziami.
Poinformowano mnie, że kanalizacja prowadzi tajne kable wojskowe, łączące Moskwę z Berlinem i Wiedniem. Nie było jej dlatego na podkładach geodezyjnych. Stąd projektanci nie przewidzieli odpowiednich zabezpieczeń, czy odsunięcia projektowanego budynku.
Staliśmy w trójkę w pelerynach nad wykopem, a co chwila strażacy lub cieśle podchodzili do nas po dyspozycje co mają robić.
W jakiś sposób strażacy odszukali najbliższe studzienki kanalizacji teletechnicznej i wypompowali Z nich wodę, gdyż nadpływała ona przewodami i przeciekała w rejonie wykopu. Zabezpieczyli też teren nad kanalizacją przed przesiąkaniem wody deszczowej do gruntu.
Zaś cieśle pracowali w wykopach, zabezpieczając 4-metrową skarpę od dalszego obsuwania się i wykonując konstrukcję wsporczą pod betonowe rury kanalizacji teletechnicznej. Rury te wsparto na długości kilkunastu metrów wieloma ukośnymi zastrzałami z solidnych drewnianych okrąglaków. Wszystkie te prace wykonywane były w świetle reflektorów, prawie bez słów, lecz tylko przy stukocie siekier, młotów i łopat. I w nieustannie siąpiącym deszczu.
Później bardzo szybko wykonana została od strony kabli piwniczna, żelbetonowa ściana oporowa budynku. Po jej izolowaniu, przestrzeń do skarpy zasypano żwirem i piaskiem, ubijanym warstwowo. Zastrzały wspierające wycinano sukcesywnie w miarę zasypów i łatano otwory w betonowej ścianie po usuniętych belkach wsporczych.

01_kable
02_kable
03_kable
04_kable
Obszar pomiędzy Kinem Świt a Jubilatką. Najprawdopodobniej miejsce obrywu powstałego w 1952 roku.

05_kable
T. Binek – Śląsk * Wojna * Kresy * Wrocław * Nowa Huta – Wspomnienia 1930 -1960

Dodaj komentarz